Uticaj i dejstvo proteina i aminokiselina na kvalitetnu ishranu životinja

Na kvalitet proteina u ishrani životinja utiču količina i međusobni odnos aminokiselina u hranivima, kao i obim resorpcije i metabolizma u ćelijama.

Fiziološka uloga esencijalnih aminokiselina:

- valin (neophodan je za funkcionisanje centralnog nervnog sistema);

- leucin (sinteza proteina tkiva i krvne plazme);

- izoleucin (iskorišćenje ostalih aminokiselina);

- treonin (isto kao prethodno);

- metionin (stimuliše rast; sprečava preterano razlaganje proteina; štiti i obezbeđuje funkciju i regeneraciju jetre);

- fenilalanin (sinteza tiroksina, adrenalina i pigmenata kože kao i stvaranje eritrocita);

- triptofan (za razmnožavanje, stvaranje mleka, pigmenata oka, dejstvo laktoflavina);

- histidin (sinteza hemoglobina);

- arginin (brz rast);

- lizin (razvoj epifiznih hrskavica kostiju i stvaranje mleka);

- cistin /može se menjati metioninom/ (sinteza keratina, belančevina plazme, insulina, glutationa i taurina; detoksikacija organizma).

Hrana animalnog porekla je najbogatija proteinima - riblje i mesno brašno (50-80%).

Od biljnih hraniva, naročito su bogate uljane sačme (40-50%). Seno leptirnjača sadrži do 20%, a livadsko seno od 8-10% proteina. Stočna repa, slama, kukuruzovina i krtole spadaju u hraniva siromašna belančevinama (1-5%).

U biljnoj hrani nalaze se i azotna jedinjenja neproteinske prirode (aminokiseline, peptidi, amidi - urea, amonijumove soli, organske baze i njihova jedinjenja).

Njihova zastupljenost nije velika. U mladim biljkama sa intenzivnim rastom mogu predstavljati jednu trećinu ukupnog azota. Amida ima i u korenastim i krtolastim biljkama. U zrelom zrnu ima ih samo u tragovima, a više su zastupljeni u periodu formiranja i rasta. Silaža je bogata amidima - poreklom od amida biljaka i kao proizvod razgradnje proteina tokom siliranja.

Kod intenzivnog tova potrebno je stalno kontrolisati uticaj eventualnog viška proteina na organizam kako ne bi došlo do poremećaja metabolizma, oštećenja digestivnog trakta, jetre i bubrega.

(Izvor: Stočarstvo.com)